Son günlər, daha
doğrusu son illər ölkə mediasının gündəmində duran əsas mövzulardan biri “copy-paste”, “plagiat”, “oğurluq” bir
sözlə görüb-götürülmüş ideyaların tətbiqinin həyatda və ya müxtəlif iş
sferalarında, istər incəsənətdə, istər təhsildə, istərsə də biznesdə nə qədər
uğurlu olması və ya nə qədər etik olması məsələsidir.
http://babekmusazadeh.blogspot.hu/2015/09/cem-ylmaz-stand-up-dadnda-biznes.htmlÜmumiyyətlə yaşadığımız məkanda “görüb-götürülmüş” ideyalara bir növ
barmaqarası baxırlar. Əgər kimsə deyirsə ki, mən hər hansısa bir layihəni, hansısa
ölkədə həyata keçirilmiş və uğurlu olmuş layihədən ilhamlanaraq həyata keçirmişəm,
bizim “ağlıgöyçəklər” həmin adama qeyri-ciddi adam, ortaya qoyduğu işə isə qeyri-ciddi
iş donu geyindirirlər. Bir çox hallarda isə həmin insanları ideasızlıqda,
plaqiarizmdə hətta daha da irəli gedib “oğurluqda” günahlandırırlar. Düzdü bu
adətən incəsənət sahələrində olurdu, amma son zamanlar şirkətlərin xarici təcrübəni
ölkəmizdə tətbiq etməyə başlaması onların rəqiblərini qıcıqlandırmağa başlayıb
və rəqiblər şirkətləri “copy-paste” şirkət olmaqda suçlayırlar (yeniliklər adətən gec qəbul olunur). Amma məsələnin yegane sevindirici tərəfi odur ki,
artıq bu tip düşünən insanların sayı nisbətən azalmaqdadır və həyata keçirdiyin
iş uğurludursa, bu “ağlıgöyçəklər” daha çox susmağa üstünlük verirlər. Bəs
dünyada uğurlu biznes qurulan ölkələrdə vəziyyət necədir?!
Texnologiya, internetin və sosial medianın iş həyatına
daxil olmasıyla birgə, bir neçə qeyri-adi peşələr yaranmağa başladı, hansı ki,
daha əvvəllər o peşələrin adı eşidilməmişdi və o peşələrə sadəcə ehtiyac yox
idi. Bu peşələrdən biri son dövrlər yaranmağa paşlayan və genişlənməkdə olan “trend ovçusu”dur (bəzi hallarda “trend
müşahidəçisi” və ya “fikir ovçusu”
olaraq adlandırılırlar). Yaxşı bəs nədir bu “trend ovçusu”?
“Trend ovçusu” – digər ölkə və məkanlarda həyata keçirilən və
uğurlu olan ideyaları, çalışdığı ölkənin xüsusiyyətlərinə uyğunlaşdıraraq həmin
məkanda fəaliyyət göstərən şirkətlərə təklif edir. Daha ətraflı yazsam, ideya
götürülən ölkədə şirkətə təsir edən makro mühit amilləri ilə çalışdığı ölkənin
makro mühit amillərini qarşılaşdırır, fərq yarada biləcək nüansları dəyişdirilir
və bu ideyanın tətbiq olunacağı təqdirdə şirkətə nə qədər xeyir verə biləcəyi
hesablanıb hesabat şəklində təqdim edilir. Və şirkətlər bu işin qarşılığında “trend
ovçuları”na pul ödəyirlər. Bu zaman ideya götürülən şirkətlə, ideya tətbiq
olunacaq şirkətin eyni sektor şirkəti olması heç də vacib deyil.
“Trend ovçuları”nın bir digər işi isə yaxın və uzaq
çevrəsində baş verən hadisələri izləməklə insanların nəyə ehtiyacı olduğunu öyrənmək
və şirkətlərə bu haqda əlumat vermək. Bir növ kənardan şirkətlər üçün marketinq
fəaliyyəti həyata keçirirlər.
Bu iş artıq o qədər genişlənib ki “fikir ovçuları”
özlərinin şəbəkə saytlarını yaradıblar hansı ki burada dünyanın müxtəlif ölkələrindən
olan “fikir ovçuları” öz müşahidələrini,
öz ölkələrində uğurlu həyata keçmiş fikirləri paylaşırlar.
Əslində Azərbaycanda da trend ovçuluğunun ilk addım
səsləri eşidilməkdədir. Dostumuz, Marketing AIR məzunu Hamid Ağayevi ilk trend ovçularından biri hesab
etmək olar. Öz blogunda bir neçə xaricdə uğurlu olan ideyaları paylaşıb. Və
şirkətlər səviyyəsində də bu gün artıq ilk cücərtilər görsənməkdədir : addımla.com
saytı yeni “İşiniz işimizdir” sloqanının Cem Yılmazın “Fundamentals” stand-up
şousundan ilhamlanaraq yaratdığının şahidi oluruq (bu fikirlər də məhz Həmidə
aiddir, kimsə plaqiatlıqda suçlamasın məni J ).
Ümid edirəm ki, yaxın bir neçə il ərzində xaricdə
uğurla həyata keçirilmiş biznes layihələr ölkəmizdə də yetişməkdə olan “fikir
ovçuları” tərəfindən şirkətlərə təqdim olunacaq və şirkətlər tərəddüd etmədən bu
ideyaları tətbiq edəcəklər.
P.S. bu postu yazarkən facebookda "birlik üçün oxu" layihəsi çərçivəsində hazırlanan “Ay Laçın” kompozisiyası qarşıma çıxdı və video
klipin aşağısında qeyd olunduğu kimi ideya ABŞda həyata keçirilmiş "Playing
for Change" layihəsindən ilhamlanaraq həyata keçirilib və məncə uğurlu da
alınıb.
No comments:
Post a Comment